بسم الله الحمن الرحیم
صبح روز سه شنبه بیست آبان بود که از خونه خارج شدم. با اینکه بخاطر از دست دادن برادرم وحید عزادار بودم و روزهای پریشونی رو سپری میکردم ولی در اعماق وجودم زمزمه امیدی رو میشنیدم، چرا که قرار بود اولین روز از کارورزی آموزگاری رو در کنار بچه های دبستانی شروع کنم. ته دلم هیجان خاموشی مث آتیش زیر خاکستر ایجاد شده بود، از خیلی وقت پیش ها منتظر چنین روزی بودم که حالا فرا رسیده بود.
قرار بر این بود که ساعت 8 صبح داخل دبستان باشیم. نزدیکی های دبستان که رسیدم با یه تماس و دو سه تا پرسش محلی به گروه 4نفره دانشجو معلمان همکلاسیم پیوستم و وارد دبستان شدیم.
تو اتاق معاونین چای نوشیدیم و پس از یه توضیح مختصر بین چندتا کلاس تقسیم شدیم. من وارد کلاس پایه پنجم ابتدایی شدم. بعد از خوش و بش با آقای اکبری- معلم کلاس فوق برنامه هنر دبستان- رفتم و روی یکی از نیمکت های انتهای کلاس در کنار دانش آموزها نشستم.
محیط قدیم ساخت دبستان حاج فاطمی به همراه رفتارهای پر شور و شوق و شیطنت دانش آموزای اونجا، شدیدا خاطرات دوران ابتدایی خودم رو تداعی میکرد. حس غریبی و لذت بخشی بود که از توصیفش عاجزم؛ ضمنا حالا میفهمیدم که فضای مدرسه و کلاس هامون چقدر کوچیک بودن و من اونها رو چقدر بزرگ تصور میکردم!!!
ساعت های سپری میشدن و کلاس ها میگذشتن. آموزگار کلاس پنجمی ها -جناب آقای رمضانی- هم وارد کلاس شد و با ایشون هم آشنا شدم و زنگ های ریاضی، املا، علوم تجربی و جغرافی در کنارشون بودم. زنگ های تفریح داخل حیاط دبستان قدم میزدیم، با معاونین آشنا میشدیم و شنونده پندهای رسمی و غیررسمی شون بودیم. از اونجایی که وظیفه اصلی کارورزی این دوره ما مشاهده و تهیه گزارش هست، کار خاصی انجام نمیدادم مگر اینکه چندجایی تو تصحیح املا دانش آموزان یا بازدید و مهرکردن دفتر تکالیفشون، همراه معلم بودم.
بخش جالب دیگه کارورزی، ارتباط و آشنایی با دانش آموزا بود. دانش آموزای کوچولو، کنجکاو و خندون که از مشاهدشون روح آدم تازه میشه. نگاه هاشونو با لبخند جواب میدادم. از بچه های کلاس پنجمی، علی کرمانی رو یادم هست که باهم روی یک نیمکت بودیم، اسامه هم یکی از بچه های ریزه میزه کلاس بود که با لهجه عربی خودش رو بهم معرفی کرد و گفت که از شادگان خوزستان اومده.
تو هفته های آتی دبستان حاجی فاطمی قم رو بیشتر معرفی میکنم.
برای مشاهده اهداف آموزش پیش دبستانی و دبستانی مندرج در سایت وزارت آموزش و پرورش به ادامه مطلب رجوع کنید:
با نگاهی کوتاه به گذشته، روشن میشود که «کودک» به مفهوم امروزی، برآمده از جهانبینی انسان مدرن است. اگر چه لالایی‌ها و شعرها ومتل‌های ویژه کودکان از کهنترین روزگار وجود داشتهاند و مادران، کودکان خود را به این گونههای ارزشمند از ادبیات شفاهی سرگرم میکردند و مادر بزرگها و پدربزرگها افسانههای زنجیرهای را برای آموزش و تربیت کودکان میآفریدند و سینه به سینه نقل میکردند، اما نبود ادبیات نوشتاری ویژه کودکان و بررسی مواد درسی مکتبخانهها نشان میدهد که در جهانبینی پیشامدرن مقوله کودک، به شکل عنصری مجزا از جامعه بزرگسال، چندان مطرح نبوده، ویژگی‌ها و نیازهای دنیای کودکی تا این اندازه مورد مطالعه قرار نگرفته بوده است.
در غرب قرون وسطایی نگاه نامطلوبی بر فضای آموزش و پرورش کودکان و نوجوانان چیره بود. نخستین بار جیمز جانوی، با انتشار کتاب «یادگاری برای کودکان» بین سال‌های 1671 تا 1672نخستین گام را در راه تغییر نگاه به کودکان برداشت. بعدها کتاب «امیل» ژان ژاک رسو در سال 1792 افق تازهای را برای ادبیات کودک گشود. افکار و عقاید «رسو» موجب پیدایش تغییرات انقلابی در گرایشها و نظرات مردم، به ویژه مربیان، نسبت به آموزش و پرورش شد... در جهان متغیر قرن بیستم، کودک فرد مهم خانواده، مدرسه و جامعه گردید به طوری که روانشناسان و متخصصان تعلیم و تربیت، این قرن را «قرن کودک نامگذاری کردند.»
در ایران هم دگرگونی فرهنگی، با تأسیس دارالفنون، در دوره ناصرالدین شاه، آغاز شد. امیر کبیر با ساخت این مدرسه و دعوت استادان خارجی، دست به دگرگون کردن شکل و محتوای آموزش و پرورش ایران زد. پس از انقلاب مشروطه و رونق گرفتن مدرسههای جدید، همچنین تأسیس دانشگاهها و آشنایی ایرانیان با علوم تربیتی مدرن، از جمله دیدگاههای دانشمندانی مانند ژان پیاژه و شاگردان آنها، اهمیت نگاه به مقوله کودکی و برنامهریزی ویژه برای کودکان و نوجوانان نهادینه شد. نتیجه این که امروزه کتابهای مناسب بسیاری برای گروههای سنی مختلف کودکان و نوجوانان نوشته میشود که چه بسا بازار تولید و انتشار این محصولات فرهنگی کودکانه از بازار تولید محصولات فرهنگی برای بزرگسالان گرمتر و پر رونق تر است. از همه مهمتر این که نزدیک به نیم سده است که سازمان فراگیری به نام کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، با به‌کارگیری و آموزش نیروهای متخصص، در سطح ایران و جهان سرگرم فعالیت و تولید کتاب و محصولات فرهنگی گوناگون برای کودکان و نوجوانان است.
منبع: پیشینه نگاه به موضوع کودک و کودکی در جهان و ایران، علیمراد خرمی
نقش آموزش پیش از دبستان در غنای زبان کودک
در محیط کودکستان
کودک تحت آموزش و پرورش مناسب و مؤثر قرار می گیرد . شعر و سرود می خواند . قصه گوش می دهد . داستان و خاطره تعریف می کند . درباره ی بسیاری از فعالیت های روز مره سخن می گوید . نمایش می بیند و بازی می کند . در بازی ها و بحث های‌گروهی شرکت می کند و فعالیت های مختلفی که مستلزم بکارگیری زبان است ، انجام می دهد . این فعالیت ها رشد مهارت‌گوش دادن و صحبت کردن را تسهیل می کند وگنجینه ی لغات ، طول جملات وکیفیت آن را افزایش می دهد .
تأثیرآموزش پیش از دبستان بر رشد مهارت های اجتماعی
دوره ی کودکی سرآغاز آموزش‌های بسیاری است که در مسیر پرورش مهارت های اجتماعی و ارتباطات ، بایدکسب گردد . اگر چه خانواده درآموزش مجموعه ای از مهارت هـای اجتماعی کودک مؤثر است ، در مراکز پیش دبستانی،کودکان ارتباطات وسیع تری دارند و با افراد بیشتری ارتباط برقرار می کنند . در نتیجه به رشد اجتماعی لازم دست می یابند و برای ورود به مدرسه و ایفای نقش در جامعه آماده می شوند .
تأثیر آموزش پیش از دبستان بر رفع ناهمسانی های زبانی
کشور ما سرزمین پهناوری است که شرایط اقلیمی و خرده فرهنگ های متنوع و متفاومتی دارد . علی رغم رسمیت زبان فارسی ، مردم بسیاری از مناطق کشور با زبان ها و لهجه ها و گویش های مختلف تکلم می کنند . کودکان این مناطق جنبه های گفتاری و شنیداری زبان محلی خود را فرا می گیرند . برای این کودکان هنگام ورود به مدرسه ، جنبه های گفتاری و شنیداری و به تبع آن خواندن و نوشتن به زبان فارسی ناملموس است .
چنانچه دوره ی پیش دبستانی همراه با برنامه های مناسب گسترش یابد ، نه تنها در پیشرفت مهارت های ارتباطی وگسترش مهارت های تفکر تأثیر می گذارد ، بلکه در نزدیکی و همسان کردن سوابق زبانی و فرهنگی کودکان تأثیر به سزایی خواهد داشت .
تأثیرآموزش پیش از دبستان بر موفقیت های بعدی زندگی کودک
در بررسی تحقیقات به عمل آمده به پژوهش هایی بر می خوریم که تأثیر آموزش های پیش دبستانی را بر پیشرفت تحصیلی در دوره ی ابتدایی را نشان می دهند. با توجه به این آثار نامطلوب اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی این پدیـده ، در نظـرگرفتـن یک یا دو سال دوره ی ، آموزشی منـاسب پیش دبستانی برای کودکان این سرزمین ضرورت دارد . زیرا علاوه بر اینکه تا حدودی تضمین کننده موفقیت های بعدی کودکان است، از اتلاف سرمایه های مادی نیز جلوگیری می کند .
برگرفته شده از وبلاگ: حمیدرضا محمد بیگی